ابرتورم 3000 درصدی چقدر واقعی‌ست؟

به گزارش قیمت ۳۶۰، آلبرت بغزیان، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران  با اشاره به اظهارات برخی کارشناسان اقتصادی مبنی بر احتمال رسیدن نرخ تورم به ۳۰۰۰ درصد، گفت: به نظر می‌رسد برخی افراد با مفاهیم و اعداد اقتصادی آشنایی دقیقی ندارند؛ چراکه تورم نمی‌تواند به‌صورت ناگهانی از حدود ۵۰ درصد به ۳۰۰۰ درصد برسد.

تورم به‌صورت پلکانی افزایش می‌یابد؛ به این معنا که ابتدا به ۱۰۰ درصد، سپس ۳۰۰ درصد، بعد ۵۰۰ درصد و به‌تدریج به اعداد بالاتر می‌رسد، نه اینکه یک‌باره جهش چند هزار درصدی داشته باشد.

وی افزود: علاوه بر این، دولت و حاکمیت ایران اجازه بروز چنین سطحی از تورم را نخواهند داد. اگر میانگین تورم به ۳۰۰۰ درصد برسد، به این معناست که قیمت برخی کالاها حتی تا ۶۰۰۰ درصد افزایش پیدا می‌کند و برخی دیگر حدود ۱۰۰۰ درصد رشد خواهند داشت. در چنین شرایطی کالاهایی مانند خوراکی‌ها، کالاهای اساسی و مسکن با افزایش شدید قیمت مواجه می‌شوند، در حالی که توان معیشتی مردم به هیچ عنوان پاسخگوی چنین رشدی نیست.

این اقتصاددان ادامه داد: به نظر می‌رسد هدف از طرح چنین اعدادی، بیشتر هشدار دادن درباره وخامت اوضاع اقتصادی به مسئولان بوده است، اما افراد حرفه‌ای در اقتصاد، با عددسازی صحبت نمی‌کنند، بلکه جهت حرکت اقتصاد را توضیح می‌دهند؛ به‌عنوان مثال می‌گویند اجرای برخی سیاست‌ها می‌تواند منجر به افزایش تورم شود، نه اینکه ارقام غیرواقعی و کذب مطرح کنند.

بغزیان با تأکید بر اینکه اقتصاد ایران تاکنون تجربه تورم ۱۰۰ درصدی را نیز به‌صورت رسمی نداشته است، تصریح کرد: در چنین شرایطی صحبت از تورم ۳۰۰۰ درصدی کاملاً غیرمنطقی و دور از واقعیت است. البته نمی‌توان منکر ضعف‌ها شد؛ دولت در حال حاضر برنامه مشخص و مدونی برای نظارت و کنترل قیمت‌ها ندارد و بازار کالاهای اساسی مانند شیر، لبنیات و تخم‌مرغ عملاً رها شده است. به طور کلی، دولت برنامه منسجمی برای کنترل بازارها ارائه نکرده و در این شرایط، پیش‌بینی افزایش تورم منطقی است، اما این موضوع دلیلی برای بیان ارقام غیرواقعی و اغراق‌آمیز نیست.

وی با اشاره به نقش دولت در شرایط رکود و ضعف اقتصادی گفت: زمانی که اقتصاد تضعیف می‌شود، دولت با استفاده از ابزارهای مختلف تلاش می‌کند آن را سرپا نگه دارد؛ مشابه بیماری که دچار ضعف شدید شده و پزشک با تجویز ویتامین به او کمک می‌کند تا از وضعیت بحرانی عبور کند. بنابراین دولت با دخالت هدفمند در اقتصاد می‌تواند مانع بروز تورم افسارگسیخته شود.

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با انتقاد از وضعیت فعلی بازار اظهار کرد: متأسفانه در حال حاضر شاهد احتکار گسترده کالاها در کشور هستیم و برخی افراد نیز بدون هیچ ضابطه‌ای اقدام به افزایش قیمت‌ها می‌کنند. دولت باید این افراد را شناسایی کرده و با تزریق کالاهای احتکارشده به بازار، شرایط را کنترل کند. در این صورت، تورم به‌ویژه در بخش کالاهای اساسی فروکش می‌شود.

به گفته بغزیان، در شرایط کنونی، تصمیم جدید برای قیمت بنزین هم زمینه را برای تشدید انتظارات تورمی فراهم کرده است.

این اقتصاددان همچنین با اشاره به عملکرد بانک مرکزی و حمایت از سیاست‌های کنونی این نهاد به دلیل اهمیت شهرت و اعتبار بانک مرکزی در اجرای سیاست‌های پولی و ارزی گفت: رئیس کل کنونی بانک مرکزی در شرایط بسیار سخت اقتصادی و حتی در فضای جنگی، عملکرد قابل قبولی داشته است و برخلاف ادعاهای بی‌اساس برخی، تغییر رئیس‌کل بانک مرکزی در شرایط کنونی اتفاقاً می‌تواند وضعیت بازار ارز و اقتصاد را بدتر کند. در حالی که برخی به دنبال رهاسازی نرخ‌ها هستند، فرزین اجازه چنین اقدامی را نداده و همچنان بر مدیریت و کنترل بازار تأکید دارد که سیاست درستی است.