«بهانه بنزین» وارد بازار اجاره مسکن شد

به گزارش قیمت ۳۶۰، آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران گفت: اجاره‌بها به‌شدت با اخبار اقتصادی حرکت می‌کند. موجر تصور می‌کند، چون قیمت بنزین بالا رفته، باید اجاره را تغییر دهد. همچنین این موضوع برای او بهانه‌ای می‌شود که افزایش اجاره را توجیه کند، چون فکر می‌کند باید بخشی از افزایش هزینه‌های زندگی خود را از همین مسیر جبران کند. 

وی افزود: مثلا اگر قیمت لبنیات به‌دلیل افزایش بنزین بالا برود، انتظار دارد این هزینه را از مستأجر بگیرد و به‌این‌ترتیب دو سر سود کند. به نظر من اجاره‌ها بیشتر از قیمت مسکن جهش خواهند داشت، چون قدرت خرید کاهش می‌یابد، تقاضا برای اجاره بالا می‌رود و اکنون هم فصل جابه‌جایی نیست و غالب قرارداد‌ها تمدید می‌شود؛ بنابراین افزایش اجاره محتمل‌تر است.

او ادامه داد: به یاد دارم که در دوره‌های قبلی، این طور نبود که افزایش قیمت‌ها به‌راحتی و به‌صورت مستقیم منتقل شود؛ یعنی مثلاً اگر قیمت لبنیات ۴۰ درصد بالا می‌رفت، این میزان افزایش منطقی نبود و اتفاق نمی‌افتاد؛ بنابراین انتقال قیمت‌ها به این شکل یک‌به‌یک انجام نمی‌شد. فقط بخش حمل‌ونقل تحت تأثیر قرار می‌گرفت. اما اکنون کاملاً مشاهده می‌کنید که افزایش قیمت‌ها مستقیم شده است؛ یعنی اگر بنزین ۱۰ درصد گران شود، برخی کالا‌ها هم ۱۰ درصد افزایش پیدا می‌کنند. در حالی که برخی کسب‌وکار‌ها توان چنین افزایشی را ندارند و نمی‌توانند این مقدار را اعمال کنند.

او گغت: قبلا سهم بنزین در هزینه تولید بعضی کالا‌ها شاید نیم درصد بود؛ اما اکنون بهانه‌ای به بازار‌ها داده می‌شود تا همان درصد افزایش را از مشتری بگیرند و این روند دومینویی، بسیاری از بخش‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از طرف دیگر، بخشی از سهمیه‌ها حذف شده است؛ بعضی افراد حتی نمی‌توانند سهمیه گران‌شده را هم دریافت کنند و مجبورند بنزین آزاد بخرند، در نتیجه برای کسی که قبلاً بنزین ۱۵۰۰ تومانی مصرف می‌کرد، حالا قیمت مؤثر به ۵ هزار تومان رسیده است. در مناطق آزاد نیز این موضوع بیشتر نمود دارد و باید انتظار افزایش قیمت بیشتری داشت.

بغزیان افزود: این سهمیه‌بندی‌های عجیب هم مشکلاتی ایجاد کرده است؛ به‌طور مثال به پلاک‌های نو سهمیه تعلق نمی‌گیرد. قبلاً پلاک قدیمی را تعیین می‌کردند تا امتیازی بدهند و مالک خودرو را اسقاط کند و خودروی نو بگیرد، چون خودرو‌های جدید کم‌مصرف‌ترند و کمتر هم تردد می‌کنند. سؤال این است: آیا هم‌زمان ناوگان تاکسی یا اتوبوس افزایش یافته؟ آیا حمل‌ونقل عمومی و مترو روان‌تر شده؟ خیر؛ بنابراین پکیج سیاستی کاملی وجود ندارد که بتواند تبعات منفی و فرصت‌طلبانه این شرایط را کنترل کند.