نقره دوباره ترند شد؛ زمان خرید فرا رسید؟

قیمت ۳۶۰- نقره پس از ۴۵ سال در بازار جهانی دوباره به قله تاریخی خود برگشته. بازاری که یک‌بار در ۱۹۸۰ تا مرز ۵۰ دلار بالا رفته بود و با تغییر فوری مقررات بورس نیویورک فروپاشید. صعود امروز اما جنس دیگری دارد. اونس جهانی نقره این مرتبه به پشتوانه تقاضای صنعتی و دلار ضعیف‌تر بالا می‌رود. 

به گزارش قیمت 360؛ روندی که در بازار نقره داخلی به دلیل تقویت ارزش دلار در ایران رشد کرده است. نتیجه این هم‌سویی کم‌سابقه، رسیدن نقره با عیار ۹۹۹ از ۱۸۰ تومان در سال ۱۳۷۴ به حدود ۲۲۹ هزار تومان در 1404 محسوب می‌شود؛ جهشی معادل ۱۲۷۲ برابر.  حالا پرسش اصلی سرمایه‌گذار ایرانی این است: آیا این رشد هم مانند گذشته پایان سریعی دارد یا نقره وارد دوره‌ تازه‌ای شده و می‌شود بابت سرمایه‌گذاری به آن امید داشت؟

بازگشت نقره به اوج پس از ۴۵ سال

طلای فقرا یا همان نقره ماجرای بحث‌برانگیزی در پس خود دارد. یکی از این حکایت‌ها به اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی بازمی‌گردد. در این زمان نقره ناگهان اوج گرفت و خیلی سریع سقوط کرد.

داستان برادران هانت (Hunt Brothers) آن روزها تیتر یک روزنامه‌ها شده بود. دو غول نفتی تگزاسی که با تکیه بر ثروت بی‌کران خود، بازار نقره را قبضه کردند. آن‌ها با خرید دیوانه‌وار میلیون‌ها اونس نقره فیزیکی و قراردادهای آتی، قیمت این فلز را در مدتی کوتاه از حدود ۶ دلار به بالاترین رکورد تاریخی خود یعنی حدود ۴۹.۴۵ دلار در هر اونس رساندند. 

این صعود انفجاری اما پایدار نبود. مسئولان بورس کالای نیویورک که این دستکاری بازار را دیدند، تصمیم گرفتند تا قوانین معاملاتی را تغییر داده و تنها به قراردادهای نقره اجازه فروش بدهند. اقدامی که به سرعت حباب نقره را ترکاند و قیمت آن را رسما له کرد؛ سقوط شدید نقره، سرمایه برادران هانت را هم با خود غرق کرد و به انحصار آن‌ها پایان داد. 

البته موتور صعود نقره را فقط برادران هانت روشن نکردند. درست در همان دوره، پل ولکر به‌عنوان رئیس آن برهه فدرال رزرو آمریکا که چیزی معادل رئیس بانک مرکزی محسوب می‌شود، سیاست‌های انقباضی شدیدی را برای مهار تورم آغاز کرد که با افزایش بی‌سابقه نرخ‌های بهره، زمینه سقوط پس از صعود قیمت را هم فراهم ساخت. تقویت تدریجی دلار ــ که در سال‌های بعد شدت بیشتری گرفت ــ فشار مضاعفی بر بازار وارد کرد و به فروریختن حباب نقره شتاب بخشید.

نقره حالا در سال 2025 دوباره توانسته خودش را بالا کشیده و از سطح تاریخی 45 سال پیش (امروز 56.41 دلار در هر اونس) فراتر رود؛ اما به شیوه‌ای متفاوت: این مرتبه خبری از دستکاری مصنوعی بازار نیست.

صعود فعلی اونس نقره در سال 2025 از تغییرات بنیادین اقتصادی و مالی جهان نشات می‌گیرد. علاوه بر تقاضای صنعتی روزافزون برای نقره در صنایع نوظهوری مانند انرژی‌های تجدیدپذیر، خودروهای برقی و همچنین ورود سرمایه‌های عظیم ETF‌ها به این بازار که از دلایل جذابیت طلای فقرا برای دنیای تکنولوژیک جدید قلمداد می‌شود، می‌توان قدرت دلار را هم لحاظ کرد.

یعنی اگر 45 سال پیش بازار نقره بخاطر دستکاری برادران هانت جهش کرد، امروز این اتفاق بخاطر افت ارزش دلار و جذابیت بازار جدید رخ داده؛ یعنی اگر آن جهش با سقوط ناگهانی همراه بود، این مرتبه به نظر می‌رسد ماجرا متفاوت پیش برد.

وضعیت نقره در ایران؛ هیچ ربطی به جهان ندارد!

نقره در بازارهای جهانی زیر سایه دلار بالا و پایین می‌شود اما در ایران قصه از بیخ فرق می‌کند.

هر زمان دلار ضعیف شد، نقره جان گرفت؛ در ایران اما هرگاه دلار قوی شد، نقره هم همراهش بالا رفت. این تضاد در واقع، دلیل اصلی تفاوت روند نقره داخلی با نمودارهای جهانی است.

بازار نقره در ایران تا اواسط دهه هفتاد بازاری مستقل نبود. قدیمی‌ترین داده رسمی قیمت هر گرم نقره را در ۱۳۷۴ تنها ۱۸۰ تومان اعلام کرده (آن زمان نقره نه ابزار سرمایه‌گذاری بود و نه ارزشمند)

از اوایل دهه هشتاد که ریال وارد دوره فرسایش شد، نقره هم ناخواسته نقشی تازه پیدا کرد: «محافظ در برابر بی‌ثباتی پول ملی»؛ از همان سال‌ها نقره در ایران دیگر به اونس جهانی نگاه نکرد و تنها به نرخ دلار داخل زل زد.

قیمت نقره در آغاز دهه نود و جهش‌های ارزی برای همیشه از بازار جهانی جدا شد. یعنی همان زمان که اونس نقره از ۴۸ دلار سقوط کرد، در ایران با جهش‌های پی‌درپی همراه شد. در این مقطع، نقره به ابزاری جبرانی برای مردمی تبدیل شد که ارزش پولشان در حال آب رفتن بود. 

حالا امروز وضعیتی استثنایی در بازار نقره شکل گرفته؛ برای اولین بار بعد از سال‌ها نقره بازار جهانی و داخلی همزمان در حال صعودند؛ اولی به لطف تقاضای صنعتی، ضعف دلار جهانی و ورود ETFها و دومی بخاطر جهش دلار.

اکنون نقره در ایران از دو موتور محرک نیرو می‌گیرد: یکی از بازار جهانی، یکی از نوسانات ارز در بازار داخلی.

مجموع این عوامل قیمت امروز نقره 999 داخلی را به نقطه ۲۲۹ هزار تومان رسانده. (1272 برابر نسبت به سال 1374)