تب خرید فروکش کرد؛ خودرو ارزان می‌شود یا در آستانه جهش تازه؟
بررسی بازار خودروهای داخلی و مونتاژی در روزهای اخیر نشان از روند کاهشی قیمت‌ها دارد و به نظر می‌رسد
به گزارش قیمت ۳۶۰، بازار خودرو ایران در نیمه دوم سال جاری با نوسانات بی‌سابقه قیمت‌ها روبرو شده است؛ تغییراتی که از تأثیر مستقیم نرخ دلار، سیاست‌های اقتصادی و تقاضای کاذب ناشی می‌شود. این نوسانات، فضای پیچیده‌ای برای خریداران و فروشندگان ایجاد کرده و رکود عمیقی در بازار به وجود آورده است. در این گزارش، به بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی و چشم‌انداز آینده این بازار می‌پردازیم.
بر این اساس بررسی بازار خودروهای داخلی و مونتاژی در روزهای اخیر نشان از روند کاهشی قیمت‌ها دارد و به نظر می‌رسد پس از تغییر مسیر انتظارات تورمی و تقویت عرضه ارز و طلا، حالا آرامش بازارهای داخلی به بازار خودرو نیز سرایت کرده است.
البته انتشار قیمت‌های غیرواقعی از سوی برخی مراجع و فاصله محسوس میان نرخ‌های درج‌شده و سطح واقعی معاملات، موجب شده ارزیابی دقیق روند بازار دشوارتر از گذشته باشد. گرچه در این میان، کشمکش میان خودروسازان به‌ویژه ایران‌خودرو با نهادهای ناظر بر سر سیاست‌های قیمتی نیز بر پیچیدگی فضای بازار افزوده است.
قیمت سازی در بازار به دنبال بلاتکلیفی در سیاست‌های اقتصادی
با این وجود همچنان بازار خودرو به رقم نوسانات اخیر قیمتی در رکودی عمیق فرو رفته است. کارشناسان بازار خودرو معتقدند؛ رکود فعلی ناشی از چند عامل اقتصادی و روانی است، از یک‌سو، بلاتکلیفی در سیاست‌های کلان اقتصادی، از جمله وضعیت نرخ ارز و تصمیمات وارداتی، باعث شده است خریداران تمایلی به حضور در بازار نداشته باشند، از سوی دیگر، فروشندگان نیز در انتظارند تا مسیر آینده مشخص و قیمت‌ها تثبیت شوند.
البته در همین یک ماه اخیر و به دنبال روند صعودی نرخ ارز و اوج گرفتن قیمت خودرو در بازار، جریان تقاضا در بازار تغییر کرد و یکی از طولانی‌ترین صف‌های خرید خودرو در سال‌های اخیر تشکیل شد به طوری که در هشتمین دوره فروش محصولات ایران‌خودرو، با هجوم بیش از ۶ میلیون متقاضی، بار دیگر پدیده «تقاضای کاذب» در بازار خودرو شکل گرفت.
تشدید رکود و نوسان همزمان قیمت‌ها
با این حال همچنان بازار خودرو با کاهش تقاضای واقعی مواجه است؛ شرایطی که ناشی از جو روانی ایجاد شده از نوسانات سیاسی و اقتصادی است و موجب شده خریداران واقعی دست نگه دارند. در واقع اغلب متقاضیان واقعی در این شرایط ترجیح می‌دهند که صبر کنند و فروشندگان هم برای کسب سود بیشتر از معامله دست کشیده‌اند و همین موضوع رکود و نوسان همزمان قیمت‌ها را تشدید کرده است.
به همین جهت بازار خودرو ایران در هفته‌های اخیر وارد مرحله‌ای تازه از تحولات شده است؛ چنان‌چه همراه با افت نرخ ارز، رکود معاملات و کاهش انتظارات تورمی، طرح اجرایی شدن واردات خودروهای کارکرده، مجموعه‌ای از شرایطی را پدید آورده که به گفته کارشناسان، می‌رود تا بازار را به سمت تخلیه بخشی از حباب قیمتی و کشف واقعی قیمت‌ها هدایت کند.
البته کارشناسان بارها اعلام کردند که مداخلات قیمتی در بازارها و پایین نگه داشتن غیرواقعی و کاذب قیمت‌ها علت شرایط کنونی است؛ شرایطی که نه تنها به نفع مردم و اقشار آسیب‌پذیر نیست، بلکه فقط و فقط سود سرشاری را به جیب دلالان روانه می‌کند.
نگاه متفاوت کارشناسان به آینده بازار خودرو
اما در تحلیل ادامه روند بازار کارشناسان دیدگاه‌های متفاوتی را ارائه می‌دهند. گروهی معتقدند که قیمت خودرو در ماه‌های اخیر از رشد نرخ ارز عقب مانده و بنابراین، احتمال تعدیل صعودی در کوتاه‌مدت وجود دارد. در مقابل، عده‌ای دیگر بر این باورند که بازار خودرو دیگر ظرفیت جهش‌های قیمتی شدید گذشته را ندارد و در صورت ثبات نسبی نرخ ارز، حتی امکان کاهش یا اصلاح جزئی قیمت‌ها نیز متصور است.
در واقع هر دو گروه بر یک نکته مشترک تأکید دارند که هرگونه اختلال در عرضه خودرو اعم از کاهش تولید، تأخیر در تحویل یا محدودیت در واردات می‌تواند جنبه سرمایه‌ای بازار را دوباره تقویت کند. در مقابل، اعلام سیاست‌های تثبیت نرخ ارز یا افزایش عرضه توسط خودروسازان و واردکنندگان قادر است به شکل موقت از رشد قیمت‌ها جلوگیری کرده و هیجانات بازار را مهار کند.
در مجموع چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار خودرو به‌شدت به تحولات نرخ ارز و سیاست‌های اقتصادی دولت وابسته است. تا زمانی که ثبات پایدار در متغیرهای کلان اقتصادی ایجاد نشود، نمی‌توان انتظار بازاری آرام و متعادل را داشت. بنابراین بازار خودرو در شرایط فعلی در یک بلاتکلیفی کامل به‌سر می‌برد. توقف معاملات، عدم تغییر محسوس قیمت‌ها و نگرانی‌های اقتصادی باعث شده است خریداران و فروشندگان در موضع انتظار قرار بگیرند. با این حال فعالان بازار امیدوارند با اتخاذ سیاست‌های مناسب از سوی دولت، ثبات در متغیرهای کلان، تعادل به بازار بازگردد و صنعت خودرو، که بخش مهمی از اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد، از این وضعیت خارج شود.
چرا تب خرید در بازار خودرو فروکش کرد؟
اما بازار خودرو در دومین روز از آخرین هفته مهرماه با روندی آرام اما نزولی همراه شده است. کاهش قیمت در مدل‌های پرفروش ایران‌خودرو و سایپا نشان می‌دهد که تب خرید در بازار فروکش کرده و معاملات در رکودی نسبی قرار دارند.
بررسی تازه‌ترین قیمت‌ها در بازار خودروهای داخلی نشان می‌دهد که در کنار افت قیمت محصولات پرتیراژ بازار داخلی‌ها، برخی مدل‌های مونتاژی برخلاف جریان بازار، رشد قیمتی را تجربه کردند.
بیشترین تغییرات قیمتی در خودروهای داخلی
قیمت آریسان ۲ مدل ۱۴۰۴ طی روزهای اخیر حدود ۱۰ میلیون تومان کاهش قیمت داشته است و اکنون با رقم ۶۶۵ میلیون تومان در بازار معامله می‌شود.
قیمت پژو ۲۰۷ دنده‌ای پانوراما نیز در این مدت با افت چشمگیر ۴۰ میلیونی به یک میلیارد و ۸۰ میلیون تومان رسیده است.
البته قیمت تارا V۴ امروز بدون تغییر در سطح یک میلیارد و ۳۲۰ میلیون تومان باقی ماند و ثبات قیمتی خود را حفظ کرد. همچنین قیمت رانا پلاس نیز در یکی دو روز گذشته بدون تغییر ماند و در رقم ۸۷۲ میلیون تومان تثبیت شده است.
اما در میان تولیدات داخلی، وانت زامیاد بیشترین تغییرات قیمتی میان خودروهای داخلی را تجربه کرد. بر همین مبنا، این وانت زامیاد ۲۵ میلیون تومان گران شد و روی شاخص یک میلیارد و ۲۵ میلیون تومان ایستاد.
شاهین اتوماتیک پلاس نسبت به روز معاملاتی گذشته ۹ میلیون تومان ارزان شد تا با نرخ یک میلیارد و ۴۵۷ میلیون تومان در بازار عرضه شود.
ساینا اتومات نیز هم‌اکنون با کاهش جزئی ۳ میلیون تومانی با رقم ۷۸۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. همچنین سهند S دنده‌ای مدل ۱۴۰۴ هم طی روزهای اخیر ۵ میلیون تومان افت را ثبت کرده و به ۷۰۵ میلیون تومان رسیده است.
موج نوسان مونتاژی‌ها در بازار / هایما رکورد زد
اما برخلاف روند نزولی تولیدات داخلی، مونتاژی‌ها هم‌اکنون هایما X۷ با مدل ۱۴۰۴ افزایش قابل توجهی را تجربه کرده و با رشد ۱۶ میلیونی طی دو روز گذشته به دو میلیارد و ۲۹۶ میلیون تومان رسیده است.
البته در میان بازار مونتاژی‌ها، اکستریم QX بیشترین تغییرات قیمتی میان محصولات مونتاژی را تجربه کرد. بر این اساس، این کراس‌اوور مونتاژی ۶۰ میلیون تومان گران شد تا با نرخ ۶ میلیارد و ۵۶۰ میلیون تومان در بنگاه‌های معاملاتی عرضه شود. از طرف دیگر، X۵۵ پرو افت قیمت ۴۰ میلیون تومانی را تجربه کرد تا به نرخ معاملاتی دو میلیارد و ۳۰ میلیون تومان سقوط کند.
محصولات کرمان‌موتور نیز در این روزها نوسانات متناقضی را تجربه کردند. بر همین مبنا، در حالی که جک SR۳ رشد ۱۰ میلیون تومانی را تجربه کرد تا با قیمت یک میلیارد و ۶۸۵ میلیون تومان در معاملات امروز حاضر شود، کی‌ام‌سی X۵ نسبت به روز گذشته ۱۰ میلیون تومان ارزان شد و با نرخ دو میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان به بنگاه‌های معاملاتی رسید.
دیگنیتی پرایم که از محصولات مونتاژی بهمن موتور نیز در روز جاری ۴۰ میلیون تومان گران شد تا با نرخ دو میلیارد و ۲۳۰ میلیون تومان در پلتفرم‌های آنلاین خرید و فروش خودرو آگهی شود.
در میان محصولات مونتاژی سایر شرکت‌ها، لوکانو L۷ نسبت به روز گذشته ۲۵ میلیون تومان ارزان شد تا در روز جاری با قیمت سه میلیارد و ۳۰۵ میلیون تومان در بازار آزاد عرضه شود. از سوی دیگر، فردا ۵۱۱ افت قیمت پنج میلیون تومانی را پشت سر گذاشت و روی قله یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان ایستاد.
