قیمت واقعی نان چقدر است؟

به گزارش قیمت ۳۶۰، افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تولید، نانوایان را در میانه دوگانگی دشواری قرار داده است؛ از یک سو با قیمت‌های مصوب دولت ضرر می‌دهند و از سوی دیگر، افزایش غیرقانونی قیمت، نارضایتی مردم را به دنبال دارد. این در حالی است که به گفته فعالان این صنف، قیمت نان هیچ تناسبی با هزینه‌های واقعی آن ندارد.

به گزارش ایران،   نانوایان می‌گویند دولت با تأمین آرد یارانه‌ای، تنها بخشی از هزینه مواد اولیه را پوشش می‌دهد و در محاسبه قیمت فروش این محصول هزینه‌‌های عملیاتی و دستمزد نانوایان به طور کامل محاسبه نمی‌شود یا اینکه در قیمت‌گذاری دستوری، آن قدر ناچیز در نظر گرفته می‌شود که پاسخگوی واقعیت‌‌های بازار مواد اولیه نیست.

در واقع اختصاص ۲۵۰ هزار میلیارد تومان یارانه به آرد نه تنها شرایط مطلوبی را ایجاد نکرده بلکه این سیاست باعث ایجاد زنجیره‌ای معیوب در حوزه نان شده است. بنابراین اصلاح این سیستم باید از محاسبه و پذیرش هزینه‌های واقعی تولید نان آغاز شود که در همین راستا دولت باید با مشارکت اتحادیه‌های نانوایی قیمت نان را به گونه‌ای تعیین کند که هزینه‌‌های نانوا پوشش داده شده و سود منطقی نیز برای او در نظر گرفته شود.

یک نانوا در تهران  گفت: «هزینه‌های ما روی قیمت تمام‌شده نان برآورد نمی‌شود بلکه میزان سود ما از هزینه‌هایی که داریم خیلی کمتر است. ما هر کیسه آرد آزاد ۴۰ کیلویی را یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان می‌خریم که تنها ۱۰۰ تا ۱۱۰ عدد نان می‌توان با آن پخت. 
علاوه بر آن هزینه کارگر هم هر روز زیاد می‌شود چون کار نانوایی خیلی سخت است و کارگران هم تمایلی ندارند با این حقوق کم در این شغل مشغول به کار شوند. بنابراین برای جذب کارگر مجبوریم مزد بیشتری برای آنها در نظر بگیریم. از طرفی صبحانه، ناهار، شام و هزینه‌های آب، برق و گاز هم به عهده ماست. در ضمن ما علاوه بر کارگر نیاز به نانوای ماهر هم داریم که این هم هزینه قابل توجهی را در بر دارد. یکی از هزینه‌های ما مربوط به خمیر مایه است که در حال حاضر یک کیسه 10 کیلویی از آن حدوداً یک میلیون و 800 هزار تومان است.»
 
محمدجواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق ایران و تهران نیز گفت: «اگر نگاهی به هزینه‌‌های نانوایان کنید و قیمت نانی را که در بازار عرضه می‌شود در نظر بگیرید متوجه خواهید شد که این هزینه‌ها در قیمت نان دیده نمی‌شود، زیرا آنالیز نرخ‌ها مشخص است و با قیمت‌‌های دستوری تنها نانوایان زیان می‌‌کنند. به‌ عنوان مثال، قیمت تمام‌ شده یک قرص نان بربری حداقل ۱۰هزار تومان است، اما قیمت مصوب ۵ هزار تومان اعلام شده و نانوا مجبور است مابه التفاوت هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت کند.» 

وی افزود: «هر زمان که نانوایان به قیمت نان معترض می‌شوند دولت اعلام می‌کند بر اساس قیمت آرد این قیمت‌گذاری‌ها صورت گرفته در حالی که تنها 8 درصد از قیمت تمام شده نان مربوط به آرد است و92 درصد آن مربوط به سایر هزینه‌ها می‌شود.» کرمی اظهار کرد: «میزان سود حاصل از این شغل به اندازه‌ای کاهش داشته که برای نانوایان حفظ نانوایی مقرون به صرفه نبوده از همین رو برخی از  آنها نانوایی خود را تعطیل کرده و از این صنف خارج شده‌اند.»
 
 در نظر نگرفتن هزینه‌‌های واقعی نانوایان در قیمت‌‌گذاری نان، نه ‌تنها موجب فشار اقتصادی بر صنف نانوایی شده، بلکه منجر به چند نرخی شدن نان و کاهش کیفیت خدمات نیز می‌شود. برای اصلاح این وضعیت، نیاز به بازنگری در سیاست‌های یارانه‌ای و قیمت‌‌گذاری نان وجود دارد. دولت می‌تواند به جای یارانه دادن به آرد، یارانه را به صورت نقدی تنها به قشرهای کم‌ درآمد جامعه پرداخت کند و قیمت نان با احتساب تمام هزینه‌‌های واقعی از جمله دستمزد منصفانه نانوا تعیین شود.
  به نظر می‌رسد تنها راه برون‌رفت از این بحران، بازنگری اساسی در سیاست‌های قیمت‌گذاری و هدفمندسازی یارانه‌هاست. 

دولت می‌تواند به جای یارانه دادن به آرد، این یارانه را به صورت نقدی به قشرهای کم‌درآمد جامعه پرداخت کند و سپس قیمت نان را با مشارکت اتحادیه‌های مربوطه و بر اساس محاسبه تمام هزینه‌های واقعی از جمله دستمزد منصفانه برای نانوا تعیین کند. این اقدام نه تنها فشار اقتصادی را از دوش نانوایان برمی‌دارد، بلکه به شفافیت بازار و پایان چندنرخی شدن نان منجر خواهد شد.