بحران در بازار برنج؛ چرا قیمت‌ها پایین نمی‌آید؟
افزایش قیمت برنج در بازار ایران به‌دلیل کاهش سطح زیرکشت، تأخیر در واردات، فشار برخی نمایندگان برای توقف واردات و فروش تدریجی محصول از سوی کشاورزان رخ داده است
به گزارش قیمت ۳۶۰، با آغاز فصل برداشت برنج، انتظار می‌رفت قیمت‌ها کاهش یابد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد نه‌تنها کاهش محسوسی رخ نداده، بلکه احتمال افزایش بیشتر قیمت برنج نیز وجود دارد. سالار ساکت، عضو انجمن فرآوری برنج ایران، دلایل نابسامانی بازار برنج را بررسی کرده است.
ساکت ابتدا با رد فرضیه احتکار گسترده برنج، تأکید کرد: انبارش در همه کالاهای اساسی وجود دارد اما در مورد برنج، به دلیل احتمال آفت‌زدگی و فساد، انبارش طولانی‌مدت چندان رایج و منطقی نیست. او گفت: اکنون در پایان فصل زراعی هستیم و انبارکنندگان، اعم از کشاورزان یا کارخانه‌داران، ناچار به عرضه محصول خود در بازار هستند.
این فعال بخش خصوصی با انتقاد از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد که سال گذشته کارشناسان بارها هشدار دادند که آمار اعلام‌شده از سوی معاونت زراعت درباره میزان تولید برنج غیرواقعی و خوش‌بینانه است. به گفته او، سطح زیرکشت به دلیل تغییر کاربری زمین‌ها، مسائل ارث‌بری، و خشکسالی در سراسر کشور ازجمله در شمال، خوزستان و اصفهان کاهش یافته است.
تولید واقعی چقدر است؟
ساکت با بیان اینکه سطح زیرکشت واقعی برنج در شمال کشور حدود ۶۰۰ هزار هکتار و در سایر مناطق حدود ۲۰۰ هزار هکتار است، گفت: از این مقدار، حدود ۳.۵ میلیون تن شلتوک به دست می‌آید که نهایتاً حدود ۱.۸ میلیون تن برنج سفید تولید می‌شود. او افزود: با توجه به وضعیت خشکسالی، حتی این مقدار نیز در سال جاری محقق نخواهد شد.
وی میزان کسری مصرف برنج کشور را ۱.۴ میلیون تن برآورد و گفت: برنامه واردات سال گذشته ۱.۲ میلیون تن بود اما به‌طور کامل محقق نشد. تأخیر در ثبت سفارش‌ها، کاهش اعتبار زمانی ثبت سفارش‌ها و عدم تأمین به‌موقع، باعث شد در دوره‌هایی مانند ماه رمضان و نوروز با تنش قیمتی مواجه شویم.
او هشدار داد: حتی اگر پس از این تنش‌ها واردات به میزان دو برابر هم انجام شود، بازار دیگر به ثبات پیشین بازنمی‌گردد.
ساکت همچنین از فشار برخی نمایندگان استان‌های شمالی برای توقف واردات برنج انتقاد کرد و گفت: این نگاه بخشی، منافع ملی را قربانی منافع منطقه‌ای می‌کند و به ضرر مصرف‌کنندگانی است که با فشار اقتصادی روبه‌رو هستند.
چرا قیمت پایین نمی‌آید؟
بر اساس اظهارات این فعال بازار برنج، کشاورزان در سال جاری فروش محصول خود را با قیمت تقریبی ۱۰۰ هزار تومان آغاز کرده‌اند. این در حالی است که انتظار می‌رفت این قیمت بین ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان باشد. به گفته او، کیفیت پایین شلتوک‌های اولیه نیز دلیل دیگری برای نگرانی بازار است.
ساکت پیش‌بینی کرد: با شرایط فعلی، قیمت برنج‌های کیفی به حدود ۲۶۰ تا ۲۷۰ هزار تومان خواهد رسید، هرچند ممکن است برخی ارقام دیگر کاهش قیمتی بیشتری را تجربه کنند.
او افزود: تجربه سال گذشته نشان می‌دهد که کشاورزان محصول خود را به‌صورت تدریجی وارد بازار می‌کنند و این بار نیز همین روند را در پیش گرفته‌اند.
