لبنیات در صف گرانی؛ افزایش قیمت شیر و ماست
قیمت جدید مصوب شیر خام در روزهای آینده از سوی دولت اعلام خواهد شد
رئیس انجمن صنفی گاوداران میگوید براساس مذاکرات صورت گرفته با وزیر جهاد، قیمت مصوب شیر خام طی روزهای آتی ابلاغ میشود. وی با اشاره به اینکه نرخ کنونی مصوب هر کیلو شیرخام در دامداری ۱۵هزار تومان است که با افزایش ۳هزار تومانی به ۱۸هزار تومان میرسد، تأکید میکند: نرخ خرید ۱۸هزار تومان به ازای خرید هر کیلو شیرخام از دامدار در حالی است که قیمت تمامشده برای هر کیلو شیر خام ۲۰ هزار تومان است.
به گفته وی، در خردادماه امسال که دولت نرخ ۱۸هزار تومان را پذیرفته بود، قیمت تمامشده شیر ۱۸هزار و ۹۰۰ تومان بود، اما حالا این شکاف افزایش یافته است.
نارضایتی تولیدکنندگان از قیمت شیر در حالی ابراز میشود که شاهد کاهش سهم شیر و لبنیات از سفره ایرانیان هستیم به طوری که سرانه مصرف در کشور به کمتر از ۷۰کیلوگرم میرسد. این در حالی است که سرانه براساس استانداردهای جهانی بیش از ۱۵۰ تا ۱۶۰کیلو در سال است. بر همین اساس، دولتها به روشهای مختلف نظیر تخصیص یارانه برای تأمین نهاده، تلاش میکنند قیمت لبنیات را نزدیک به قدرت خرید جامعه حفظ کرده و صرفه اقتصادی تولید را نیز حفظ کنند.
با بلند شدن صدای اعتراض دامداران از اصلاح نشدن قیمت شیر خام، حالا قرار است قیمت شیر خام ۲۰درصد افزایش پیدا کند. افزایش قیمت شیر خام در حالی رخ میدهد که طی هفته گذشته مردم شاهد افزایش قیمت نان بودند.
گرانی محصولات لبنی برای اقلام غیر تعزیراتی
یک مقام مسئول در حوزه شیر با اشاره به اینکه آخرین قیمت مصوب شیر در اردیبهشت ۱۴۰۲ با نرخ ۱۵ هزار تومان در هر کیلو همراه با جایزه چربی و کیفیت بهداشتی شیر اعلام شده است، میگوید: تا امروز که بیش از یکسال و نیم از این موضوع میگذرد متأسفانه هیچ ابلاغیهای درخصوص قیمت شیر و به تبع آن محصولات لبنی نیامده است.
هفته گذشته مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که آیا شیر خام در دامداریها افزایش قیمت داشته است، عنوان کرد: تغییری در قیمت شیر خام نداشتهایم، اما محصولات لبنی از ابتدای سال در چند نوبت گران شد و آخرین افزایش مربوط به هفته گذشته بود.
آرش فرزادنیا با تأیید این موضوع که بعضی کارخانهها برخی از محصولات لبنی را در یکی دو ماه اخیر گران کردهاند، میگوید: البته محصولات تعزیراتی با همان نرخ قبلی ارائه میشود، چراکه در صورت تخلف از نرخها در این محصولات، برخوردهای جدی با کارخانههای لبنی صورت میگیرد.
رد گرانی شیر از پتروشیمی تا کاه
دبیر کمیته شیر خراسان رضوی با اشاره به تورم عمومی و افزایش ۳۰درصدی حقوق و دستمزد میگوید: با حذف ارز ۲۸هزار تومانی پتروشیمی قیمت انواع محصولات پتروشیمی شامل ظروف پلاستیکی و پت و سایر موارد بستهبندی افزایش دو برابری داشته ولی نرخ شیر خام و محصولات لبنی ثابت مانده است.
وی با بیان اینکه با توجه به خشکسالیهای اخیر قیمت علوفه، ذرت علوفهای، یونجه و کاه هم افزایش شدیدی را تجربه کردهاند، میافزاید: همه اینها دست به دست هم داده تا دامدار ضرر و زیانهای زیادی را متحمل شود و اگر تا این لحظه دامدار سرپا مانده به خاطر این است که گوشت قیمت مناسب و منصفانهای برای تولیدکننده دارد که البته نرخ آن هم با واردات بیرویه به مرور از صرفه اقتصادی میافتد.
مصوبه دولت سیزدهم منتظر ابلاغ دولت چهاردهم
دبیر خانه شیر خراسان رضوی میگوید: هر ساله در ماه اردیبهشت جلسههای تنظیم بازار تشکیل و قیمت قانونی و تعزیراتی خرید شیر خام و به تبع آن محصولات لبنی و اقلام تعزیراتی ابلاغ میشد، امسال با توجه به اتفاقی که برای رئیسجمهور شهید افتاد، متأسفانه این قضیه به تعویق افتاد و ابلاغ نشد.
این مقام مسئول با تأکید بر اینکه مصوبه ستاد تنظیم بازار هم برای قیمت شیر پایه ۱۸هزار تومان و چربی ۲۵۰ تومان اخذ شده است، تصریح میکند: با این حال، تا این لحظه این مصوبه توسط معاون اول ابلاغ نشده است. گویا ترجیح آقای مخبر این بود که دولت جدید دراین باره تصمیمگیری کند. از طرفی هم روند انتخاب وزیران، تشکیل دولت و تحلیف سبب شد ابلاغ این مصوبه تا انتهای شهریور به تعویق بیفتد و ما ناچاریم همچنان تا ۳۰ شهریور۱۴۰۳ شیر و محصولات لبنی را به قیمت ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ بفروشیم.
فرزاد نیا میگوید: هزینهها بالا رفته اما اجازه افزایش قیمت نمیدهند و کارخانهها چون نمیتوانند محصولات لبنی را گران کنند و تعزیرات و بازرسی جهاد به شدت چکشی در این باره برخورد میکنند، فشار بر گرده گاودارها آمده و آنها را به ضرردهی انداخته است. برای جلوگیری از خسارت به تولیدکنندهها نرخ شیر که مصوبه اردیبهشت است و تا امروز اعلام نشده باید در همین هفته ابلاغ شود وگرنه آثار و تبعات سوء از نظر بالا گرفتن اعتراضهای دامداران و نگهداری بحث دام مولد بر جای خواهد گذاشت.
جای خالی یارانه شیر در سبد خانوار
فرزاد نیا میافزاید: کاهش تقاضا امروز هم گریبان صنعت را گرفته ولی چارهای نیست چون این پروسه نباید طوری طی شود که از جیب تولیدکننده به مردم یارانه بدهیم. دولت اگر میخواهد افزایش قیمتی در این حوزه اتفاق نیفتد، باید در سبد خانوار یارانه شیر را هم در نظر داشته باشد. تا کنون هم چهار ماه یارانهای که دولت باید توزیع میکرد روی دوش تولیدکننده افتاده است و امکان ادامه این مسیر واقعاً میسر نیست و کارخانهها هم ماهانه ضررهای ۴ تا ۵ میلیاردی را ثبت میکنند.
این مقام مسئول میگوید: ایرادی نیز به این موضوع وارد است که در گذشته قیمت شیر و گندم یکسان تعیین میشد ولی اکنون، قیمت گندم را ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و قیمت شیر را ۲ هزار و ۵۰۰ تومان ارزانتر اعلام کردند تا شیر از گندم عقب بیفتد و تبعاتش این میشود که دامدار مجبور است علوفه را گرانتر بخرد و شیر را ارزانتر بفروشد و در درازمدت باز هم شاهد حذف دام مولد باشیم.
نارضایتی تولیدکننده و مصرفکننده شیر
دولتها همواره حساب ویژهای برای کالاهای اساسی باز کردهاند و تلاش شده نهادههای دامی با قیمت ترجیحی به دست دامداران برسد. باوجوداین، بهواسطه رشد سایر هزینههای تولید، تولیدکنندگان شیر در کشور از قیمت مصوب شیر خام در سالهای اخیر ناراضی بودهاند. این در حالی است که در طرف مقابل، مصرفکنندگان نیز به دلیل سرکوبهای مداوم حقوق و دستمزد و عقب ماندن آن از تورم، با افزایش قیمت شیر و لبنیات موافق نیستند و گران شدن این محصولات را به معنای حذف آنها از سبد غذایی خود میدانند. در حقیقت، در بازار لبنیات، هیچکدام از طرفین تولیدکننده و مصرفکننده راضی نیستند.
به نظر میرسد دولت باید با اتخاذ تدابیر مناسب، ضمن جلوگیری از افزایش بیرویه قیمتها و دفاع از حقوق مصرفکنندگان، با حمایت از تولیدکنندگان داخل و برقراری تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار، از بروز بحران در بازار محصولات لبنی جلوگیری کند.