بابک زنجانی، سایپا و لادا؛ بازگشت پر رمزوراز به ایران؟

به گزارش قیمت ۳۶۰، بعد از همه گیری تب خصوصی سازی خودروسازهای دولتی و واگذاری سکان ایران خودرو به مدیران بخش خصوصی، نوبت به خصوصی سازی سایپا رسیده است. بعد از اینکه آگهی فراخوان بلوک عظیم ۴۲ درصدی سایپا اعلام شد دو شرکت کرمان موتور و گروه انتخاب از متقاضیان خرید سهام این شرکت بودند و شایعاتی نیز درباره ماموت خودرو وجود داشت که تکذیب شد.

 به تازگی نام شرکت جدیدی نیز به لیست خواستگاران سایپا اضافه شده است ؛ شرکت دات وان متقاضی جدید خرید سایپا است که ریشه آن به بابک زنجانی بر می گردد و این روز ها در رسانه ها سروصدای زیادی برپا کرده است. شرکت های کرمان موتور و گروه انتخاب هرکدام برنامه های برای بعد از نشستن بر روی صندلی مدیریت سایپا مطرح کرده اند اما تا زمان نوشتن این مطلب خبری از برنامه شرکت دات وان برای این شرکت خودروسازی نیست و سوال بزرگی پیش می آید که برنامه متهم اقتصادی گذشته و متفکر اقتصادی حال یعنی بابک زنجانی، برای سایپا چیست؟

لادای روسی، دات وان و سایپا

با نگاه به آرشیو اخبار شرکت دات وان، یکی از اخبار آن توجه را به خود جلب می کند؛ طبق این خبر مدیران ارشد شرکت لادای روسیه با همتایان خود در شرکت دات وان جلسه ای داشته اند. در این جلسه مدیران لادا ظرفیت های خود را مطرح کرده اند و تمایل خود را نسبت به ورود به بازار ایران نشان داده اند.

مدیران دات وان آمادگی خود را در زمینه ایفای نقش در ورود لادا به بازار ایران و پتانسیل های زیرساختی برای تحقق هدف ورود لادا به بازار ایران را مطرح کرده اند. بابک زنجانی در زمینه تولید کلان فعالیت شناخته شده ای ندارد و این همکاری می تواند اولین ورود آن به تولید با ظرفیت بالا باشد. در مورد شرکت دات وان نیز تابحال این شرکت فقط در زمینه خودروهای کار و تجاری و ترانزیت جاده ای و ریلی فعالیت داشته است. در روز گذشته بابک زنجانی بازدیدی از شرکت ماموت داشته است و حالا این احتمال ایجاد می شود که با پشتیبانی ماموت نسبت به خرید سایپا اقدام کرده باشد.

وضعیت لادا

شرکت لادا، زیرمجموعه AvtoVAZ، پس از خروج رنو و تحریم های غربی با حمله روسیه به اکراین، به طور کامل تحت مالکیت روسیه قرار گرفت و اکنون در حال تطبیق با شرایط جدید است. در سال های اخیر، تولید مدل هایی مانند Granta و Niva با سطح فناوری پایین تر از قبل از سر گرفته شد. هم زمان، برای جبران خلأ فناوری، لادا به مونتاژ خودروهای چینی با برند خود روی آورده است.

این خودروها عمدتاً با همکاری شرکت هایی چون Dongfeng و FAW تولید می شوند و در واقع نسخه هایی با نشان لادا از محصولات چینی اند. تمرکز کنونی لادا بر خودروهای اقتصادی برای بازار روسیه است اما وابستگی به فناوری خارجی و محدودیت در صادرات، چشم انداز رشد آن را مبهم کرده است. آینده لادا به توان داخلی سازی و تداوم روابط با شرکای آسیایی وابسته خواهد بود. لادا در سال ۲۰۲۳ با تمام ظرفیت هایش توانست ۳۷۰ هزار خودرو تولید نماید که در مقام مقایسه با سایپا در سال ۱۴۰۳حدوداً ۴۰ هزار خودرو کمتر تولید کرده است و سوال در اینجا ایجاد می شود که لادا می تواند بازار ایران را پوشش دهد؟

اگر لادا به ایران بیاید

لادا تولید کننده خودروهای اقتصادی با فناروی و کارایی پایین است که جایگاه قابل توجه ای در بین خودروسازان جهانی ندارد. اگر لادا به بازار ایران بیاید قطعا مدل های قدیمی آن عرضه می شود و نباید انتظار چندانی از این خودروساز پیر و فرتوت روسی داشت. قطعا خودروهای لادا در ابتدا با قیمت پایین و اقتصادی که دارند می توانند مورد توجه قرار بگیرند ولی چنین توجه ای پایدار نخواهد بود.

مدل های که انتظار می رود از لادا به بازار ایران بیاید لادا ایسکرا، وستا، آورا هستند که بجز لادا وستا هیچ کدام آمارتولید قابل توجه ای ندارند و تولیدات آنها در حد پوشش همان بازار روسیه است. با ورود لادا به بازار ایران و سهام دار شدن دات وان در سایپا، شاید خودروسازی ما از جایگاهی که در آن قرار دارد پایین تر نیز برود اما موضوع این است که فردی مثل بابک زنجانی که توانایی تحلیل های اقتصادی بالایی دارد چه برنامه ای در ذهن خود می پروراند و آیا همکاری با لادا جدی خواهد بود؟